1 września 1939 r. na zawsze odmienił oblicze Europy. O świcie wojska niemieckie weszły na teren Rzeczypospolitej Polskiej, rozpoczynając najkrwawszy konflikt w dziejach świata. 17 dni później spadł na nią kolejny cios – wojska sowieckie zaatakowały wschodnie granice państwa. Polskie ziemie zostały rozgrabione, ale sami Polacy nigdy nie porzucili nadziei na wolność.

Pod koniec września 1939 zaczęto tworzyć zręby konspiracyjnego wojska. Największa podziemna armia świata działała właśnie w okupowanej Polsce. Już w pierwszych miesiącach wojny tysiące obywateli Rzeczypospolitej znalazły się poza granicami okupowanego kraju. Jednych Sowieci wywieźli w głąb Rosji, gdzie w skrajnej biedzie byli zmuszani do pracy ponad siły. Innym udało się przedostać na Zachód, a następnie zaangażować się w walkę zbrojną i działania humanitarne. „Szlaki nadziei. Odyseja wolności” to opowieść o ludziach, którzy przemierzyli tysiące kilometrów, nie tracąc z oczu celu, jakim były niepodległa Polska, bezpieczna Europa i wolny świat. To historia wojskowych, bijących się na wszystkich frontach II wojny światowej, i cywilów opuszczających wraz z Armią Andersa „nieludzką ziemię”. To dzieje cichociemnych – zrzucanych pod osłoną nocy na teren okupowanej Polski, ale też sierot z Tengeru – cudem wyrwanych z obozowego piekła. Od dalekiej Kamczatki, przez kraje Azji, Afryki, Europy, aż po Australię i obie Ameryki chcemy mówić o wkładzie Polaków w walkę o świat wolny od wszelkich totalitaryzmów. To historia o strachu i odwadze, o miłości do bliskich i tęsknocie za ojczyzną, o bohaterstwie, poświęceniu i cenie wolności – to opowieść o nadziei.

Wystawa obejmuje także akcenty wielkopolskie i lubuskie. Opowiada o płk. Wincentym Wierzejewskim (1889-1972), biskupie Lucjanie Bernackim (1902-1975), a także o franciszkaninie ojcu Lucjanie Królikowskim (1919-2019).

Wprowadzenie do wystawy zaprezentowała Marta Szczesiak-Ślusarek z Oddziału IPN w Poznaniu. Po otwarciu wystawy delegacje złożyły kwiaty pod tablicami spadkobierców bojowych tradycji 5 Kresowej Dywizji Piechoty oraz Pułku Ułanów Karpackich.