Arbroath

Arbroath to położone nad Morzem Północnym miasto portowe. Choć ślady osadnictwa pojawiły się już w epoce żelaza, to współczesne miasto sięga korzeniami do XII wieku, gdy zbudowano tutaj jedno z najważniejszych opactw benedyktyńskich w Królestwie Szkocji. Była to jedyna, ale szczególnie szczodra, osobista fundacja Wilhelma I Lwa. Została poświęcona Tomaszowi Becketowi, zamordowanemu arcybiskupowi Canterbury, którego Wilhelm znał osobiście z czasów swoich wizyt na angielskim dworze.

Galeria zdjęć

Miejsca

Arbroath to położone nad Morzem Północnym miasto portowe. Choć ślady osadnictwa pojawiły się już w epoce żelaza, to współczesne miasto sięga korzeniami do XII wieku, gdy zbudowano tutaj jedno z najważniejszych opactw benedyktyńskich w Królestwie Szkocji. Była to jedyna, ale szczególnie szczodra, osobista fundacja Wilhelma I Lwa. Została poświęcona Tomaszowi Becketowi, zamordowanemu arcybiskupowi Canterbury, którego Wilhelm znał osobiście z czasów swoich wizyt na angielskim dworze.

Mnisi otrzymali przywileje, pozwalające im na urządzanie jarmarków oraz budowę portu. To ostatnie miało szczególnie duży wpływ na przyszłość tworzącego się ośrodka, który od XIV wieku stał się ważnym portem rybackim.

Opactwo zapisało się również jako miejsce powstania Deklaracji z Arbroath, jednego z najważniejszych dokumentów w szkockiej historii i świadectwa oporu przeciwko próbom podporządkowania sobie kraju przez Anglię. Po nadejściu reformacji opactwo zlikwidowano, a w następnych wiekach stało się ono źródłem budulca dla lokalnej ludności.

Ruiny opactwa, wykonane z czerwonego piaskowca (nadającego również charakterystyczny kolor okolicznym nadmorskim klifom), stały się również miejscem znaczącej deklaracji politycznej, gdy grupka studentów umieściła na miejscu dawnego ołtarza wyniesiony z Opactwa Westminsterskiego Kamień ze Scone.

Miasto, choć opowiedziało się aktywnie za ruchem jakobickim, rozwijało się swobodnie, korzystając z dobrodziejstw rewolucji przemysłowej. Aktywnie rozwijane były zakłady tkackie i przetwórstwo rybne. W 1940 r. zbudowano tu znaczący obiekt wojskowy – Royal Naval Air Station, której budynki do dziś służą potrzebom brytyjskiej floty.

W tym samym roku do Arbroath trafiła pierwsza polska jednostka, której poruczono obronę tego newralgicznego odcinak wybrzeża – 10. Pułk Strzelców Konnych.

W lutym 1942 w Arbroath dowództwo 10 psk objął ppłk dypl. Franciszek Skibiński, a jego zastępcą został major Jan Maciejowski. Rozpoczęły się intensywne szkolenia. Pułk wyposażono w nowy sprzęt pancerny: czołgi typu MK I i MK III Valentine. Z Arbroath pułk przeszedł do Haddington, gdzie otrzymał dalsze wyposażenie w czołgi pościgowe typu Covenanter.

Z bytnością polskich żołnierzy wiąże się tragiczna historia. 1 czerwca 1941 roku miał miejsce wypadek na plaży koło Arbroath w Szkocji, gdzie pięcioosobowy patrol rotmistrza Górskiego z 14. pułku ułanów polskich 10. Brygady Kawalerii Pancernej (tzw. Czarnej Brygady), wszedł na pole minowe zabezpieczające wybrzeże przed desantem nieprzyjaciela i wszyscy żołnierze zginęli.

To tragiczne wydarzenie miało jakoby stanowić dla Józefa Kosackiego, który widział skutki tego wybuchu, kolejny powód by powrócić do przedwojennego projektu wykrywacza min. Efektem jego badań było urządzenie szerzej znane jako Mine detector (Polish) Mark I, które stanowiło kolejny element nadzwyczajnego wkładu Polaków w aliancki wysiłek zbrojny w II wojnie światowej.

Arbroath
Arbroath to położone nad Morzem Północnym miasto portowe. Choć ślady osadnictwa pojawiły się już w epoce żelaza, to współczesne miasto sięga korzeniami do XII wieku, gdy zbudowano tutaj jedno z najważniejszych opactw benedyktyńskich w Królestwie Szkocji.
Więcej
do góry